چاپ پنتون چیست؟ | کاربرد چاپ پنتون

یک چالش مهم هنگام چاپ رنگ این است که رنگ‌ها ممکن است در دستگاه‌های مختلف چاپ به‌طور دقیق شبیه به هم نباشند. مثلا رنگی که در یک دستگاه چاپی چاپ می‌شود، ممکن است کمی روشن‌تر یا تیره‌تر از همان رنگی باشد که در دستگاه دیگری چاپ می‌شود. این موضوع به‌خصوص در چاپ‌های صنعتی، جایی که دقت رنگ بسیار مهم است، می‌تواند مشکل‌ساز باشد. در اینجا رنگ پنتون وارد عمل می‌شود و به‌عنوان یک راه‌حل برای این مشکل عمل می‌کند.

چاپ پنتون چگونه انجام می‌شود؟

هر رنگ پنتون یک ترکیب مشخص از رنگ‌های اصلی (مثل قرمز، آبی، زرد و غیره) است که به‌طور دقیق با استفاده از فرمول‌های مخصوص تولید می‌شود. با این کار، حتی اگر در چاپخانه‌های مختلف یا در کشور‌های مختلف از همان رنگ پنتون استفاده شود، دقیقاً همان رنگ با همان شدت و تنالیته‌ چاپ خواهد شد.

مثال: فرض کنید شما به‌عنوان یک طراح گرافیک، تصمیم می‌گیرید که برای چاپ کارت ویزیت  یک برند، یک رنگ خاص را انتخاب کنید که سیستم رنگی CMYK امکان تولید آن را ندارد. پس از انتخاب رنگ، شما به سیستم پنتون مراجعه می‌کنید و متوجه می‌شوید که رنگ موردنظر شما کد پنتون 186 است. این کد به شما کمک می‌کند که در هر چاپخانه‌ای در دنیا، از همان رنگ استفاده کنید، چون کد 186 دقیقاً نشان‌دهنده ترکیب مشخصی از رنگ‌هاست که همیشه به همان شکل تولید خواهد شد.

کاربرد چاپ پنتون:

1. رنگ متالیک طلایی یا نقره ای

2. فلورسنت

3. فسفری

4. پاستلی

5. رنگ نئون

6. رنگ سیاه با عمق خاص

برای شروع چاپ پنتون:

1. ابتدا کد رنگی مورد نظر خود را پیدا کنید.
2. قسمت های مربوط به رنگ چاپ پنتون را مشخص کنید.
3. هنگام طراحی با نرم افزار، حتما از همان کد رنگی در قسمت چاپ استفاده کنید.
4. کد پنتون را به چاپخانه یا لیتوگرافی بدهید تا دقیقاً همان ترکیب رنگ پنتون در چاپ به کار گرفته شود.
5. در صورت امکان در چاپخانه حضور داشته باشید تا نمونه اولیه چاپ شده را ببینید و با رنگ مد نظر خود و رنگ پالت رنگ پنتون مقایسه کنید.

در واقع، سیستم رنگ پنتون بیشتر شبیه به یک زبان مشترک برای رنگ‌ها است. این سیستم به طراحان، چاپخانه‌ها، تولیدکنندگان و... این امکان را می‌دهد که از رنگ‌ها به‌صورت دقیق و بدون اشتباه استفاده کنند. پس در پروژه‌های چاپی بزرگ که ممکن است در هر جایی از دنیا انجام شوند، همیشه رنگ‌ها یکسان خواهند بود.

همچنین در انتخاب رنگ‌های پنتون، توجه ویژه‌ای به جزئیات و دقت رنگ‌ها می‌شود. وقتی یک طراح از رنگ پنتون استفاده می‌کند، نه‌تنها از نظر زیبایی‌شناسی، بلکه از نظر فنی نیز رنگ‌های خود را با دقت بالا مشخص کرده است. این موضوع در پروژه‌ها و چاپ‌هایی که به کیفیت بالا و ثبات رنگ نیاز دارند، اهمیت خاصی پیدا می‌کند.

تفاوت چاپ پنتون با چاپ‌های دیگر

دستگاه‌های دیجیتالی پیشرفته، امکان چاپ هر عکس یا طرحی را با رنگ‌های متنوع فراهم کرده‌اند. این پیشرفت‌ها به ویژه در سیستم‌های رنگی خود را نشان می‌دهند. در حال حاضر، برای چاپ معمولاً از سیستم رنگی CMYK استفاده می‌شود که متشکل از چهار رنگ اصلی است: سیاه (K)، آبی (C)، قرمز (M) و زرد (Y). این رنگ‌ها با ترکیب‌های مختلف می‌توانند طیف وسیعی از رنگ‌ها شامل میلیون‌ها رنگ را ایجاد کنند. البته در سیستم‌های دیجیتالی که تصاویر بر روی مانیتور نمایش داده می‌شوند، از سیستم رنگی RGB استفاده می‌شود. سیستم RGB از سه رنگ اصلی (قرمز، سبز، آبی) تشکیل شده و می‌تواند طیف گسترده‌تری از رنگ‌ها را شبیه‌سازی کند. این سیستم به خاطر داشتن دامنه وسیع‌تر، برای نمایش رنگ‌ها در نمایشگرهای دیجیتال مثل مانیتور، موبایل، تبلت یا تلویزیون مناسب‌تر است.

در کنار این دو سیستم رنگی، یکی دیگر از روش‌های خاص و کاربردی در چاپ، استفاده از رنگ‌های پنتون است. چاپ پنتون، که با استفاده از سیستم رنگی پنتون  (Pantone Matching System) انجام می‌شود، به چاپ رنگ‌های خاص و منحصر به فردی اشاره دارد که معمولاً نمی‌توانند با استفاده از ترکیب رنگ‌های CMYK تولید شوند. این رنگ‌ها شامل رنگ‌های خاصی مثل طلایی، نقره‌ای، فلورسنت و متالیک هستند که در طراحی‌های خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند و کیفیت بالایی دارند. در ادامه به بررسی ویژگی‌ها، کاربردها و مزایا و معایب چاپ پنتون خواهیم پرداخت.

رنگ‌های پنتون چه رنگ‌هایی هستند؟

در سیستم رنگی CMYK، چهار رنگ اصلی به کمک ترکیب با درصدهای مختلف ایجاد می‌شوند، اما زمانی که نیاز به رنگ‌های خاصی مثل نقره‌ای یا طلایی باشد، سیستم CMYK نمی تواند آنها را تولید کند. در این موارد از رنگ‌های اسپات (Spot Colors) استفاده می‌شود که معمولاً رنگ‌هایی هستند که جداگانه و به صورت دستی در چاپخانه آماده می‌شوند. رنگ‌های اسپات، به ویژه رنگ‌های پنتون، می‌توانند طیف وسیعی از رنگ‌ها را ایجاد کنند که نمی‌توانند با سیستم CMYK تولید شوند. در طراحی گرافیکی، طراحان موقع ارسال طرح به چاپخانه، قسمت‌هایی که نیاز به رنگ‌های پنتون دارند را مشخص می‌کنند. در چاپخانه این قسمت‌ها با رنگ‌های اسپات یا همان پنتون چاپ می‌شوند.

طیف رنگی پنتون یا اسپات چگونه درست می‌شود؟

در چاپ رنگ‌های CMYK، دستگاه‌های چاپ از ترکیب رنگ‌های اصلی برای تولید رنگ‌های مختلف استفاده می‌کنند. برای مثال، رنگ سبز از ترکیب دو رنگ زرد و آبی ایجاد می‌شود. اما در سیستم پنتون، رنگ‌ها به صورت جداگانه آماده و بعد چاپ می‌شوند. این روش باعث می‌شود که در چاپ پنتون هیچ گونه خطا و تفاوتی در رنگ‌ها دیده نشود، در حالی که در چاپ CMYK ممکن است به دلیل خطای دستگاه، رنگی که در نهایت بعد از چاپ به دست می‌آید از آنچه که مورد نظر است تا حدود 30 درصد متفاوت باشد.

مزایای چاپ پنتون

• دقت رنگی بالا: رنگ‌های پنتون، فرمول‌های دقیق برای تولید دارند که باعث می‌شود رنگ‌های چاپ پنتون همیشه همانطور که باید باشند، چاپ شوند؛ بدون تفاوت رنگ.

• هماهنگی در چاپ‌های مختلف: شما در هر چاپخانه‌ای در هر جای دنیا که سفارش خود را با کد رنگ پنتون ثبت کنید، رنگ‌ها به‌طور دقیق مشابه چاپخانه های دیگر خواهد بود.
• یکسان بودن در دستگاه‌های چاپ مختلف: در دستگاه‌های چاپ مختلف که ترکیب رنگ‌ها متفاوت است، رنگ‌های پنتون همیشه به‌طور یکسان و با کیفیت بالا تولید می‌شوند.
• رنگ‌های خاص و اختصاصی: خیلی از برندها از رنگ‌های خاص و کمتر دیده شده و خارج از طیف رنگی معمول (مثل متالیک یا فلورسنت) برای شناساندن هویت برند خود استفاده می‌کنند که با سیستم های رنگی دیگر مثل CMYK به طور دقیق قابل تهیه و چاپ نیست. سیستم رنگ پنتون، برای همین موارد ساخته شده است.
• صرفه‌جویی در زمان: هنگامی که یک رنگ پنتون برای چاپ مشخص شود، نیاز به آزمایش کردن چاپ رنگ به دفعات زیاد و چاپ نمونه، برای رسیدن به رنگ دقیق نیست. که این باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه می‌شود.
• ماندگاری در طول زمان: رنگ‌های پنتون در طول زمان تغییر نمی‌کنند. این مساله برای بسیاری از طراحی ها اهمیت زیادی دارد، به خصوص اگر قرار است زمان طولانی از طرح چاپی استفاده شود یا در جایی قرار بگیرد.
• مناسب برای پروژه‌های بزرگ: استفاده از این چاپ برای پروژه‌های چاپی بزرگ یا پیچیده که نیاز دارند رنگ‌ها کاملا دقیق و کاملا مشابه باشند، کاربردی‌تر است.
• تنوع رنگ: پنتون طیف بسیار وسیعی از رنگ‌ها را شامل می‌شود، که امکان انتخاب رنگ‌های دقیق و متناسب با نیازهای خاص مشتری را فراهم می‌کند.
• ثبات در چند نوبت چاپ: برای برندها یا طراحانی که نیاز دارند چاپ در چند نوبت و به دفعات انجام شود، پنتون تضمین می‌کند که هر بار دقیقاً همان رنگ چاپ خواهد شد.

معایب چاپ پنتون

• هزینه بیشتر: چاپ پنتون معمولاً هزینه بیشتری نسبت به انواع دیگر چاپ دارد.
• نیاز به مرکب‌های مخصوص: برای رسیدن به رنگ‌های پنتون، نیاز به مرکب‌های مخصوصی است که ممکن است در بعضی چاپخانه‌ها به‌راحتی موجود نباشد، که این می‌تواند باعث هزینه بیشتر شود.
• هزینه بالا برای رنگ‌های زیاد: استفاده از رنگ‌های پنتون در چاپ این است که هر رنگ اضافی که به طرح اضافه می‌شود، هزینه ای را به کار اضافه می‌کند. این به این معناست که هر رنگ پنتون را به‌طور جداگانه در چاپ استفاده می‌کنند. مثلا، اگر طرح شما به جای سه رنگ، پنج رنگ داشته باشد، هزینه چاپ به‌طور قابل توجهی بیشتر خواهد شد.
• نیاز به تجهیزات خاص: این روش از چاپ، به تجهیزات خاصی نیاز دارد تا بتوان رنگ‌های دقیق را تولید کرد. این تجهیزات ممکن است در همه چاپخانه‌ها موجود نباشد، به‌ویژه در چاپخانه‌های کوچک‌تر.
• عدم انعطاف در پروژه‌های کوچک: در چاپ های با تیراژ پایین که نیاز به تعداد کمی از رنگ‌ها دارد، استفاده از سیستم پنتون مقرون به صرفه نیست.
• سازگاری محدود با برخی مواد: برخی از انواع مواد چاپی یا پوشش‌ها ممکن است با رنگ‌های پنتون تطابق نداشته باشند یا رنگ‌ها روی آن‌ها به‌درستی چاپ نشوند، که این می‌تواند منجر به نتایج ناهماهنگ شود.

این معایب به این معنا نیست که این روش، چاپ خوبی برای شما نیست؛ بلکه بستگی به نوع محصول چاپی و انتظار شما از چاپ دارد. در پروژه‌هایی که دقت رنگ بالا و ماندگاری رنگ در طول زمان مهم است، استفاده از این چاپ همچنان می‌تواند انتخاب مناسبی باشد.

سوالات متداول درباره چاپ پنتون

1-آیا می‌توان رنگ سفید را در چاپ پنتون استفاده کرد؟

در سیستم رنگ پنتون، سفید به عنوان یک رنگ مستقل تعریف نشده است. رنگ سفید را معمولاً به عنوان رنگ پس‌زمینه در نظر می‌گیرند و از فضای سفید کاغذ استفاده می‌کنند.

2-چاپ پنتون چه تفاوتی با چاپ CMYK دارد؟

چاپ پنتون از رنگ‌های خاصی به نام پنتون استفاده می‌کند، در حالی که CMYK رنگ‌ها را از ترکیب چهار رنگ اصلی تولید می‌کند. پنتون دقت بسیار بیشتری در بازسازی رنگ‌ها دارد.

3-چرا چاپ پنتون گران‌تر از چاپ CMYK است؟

به خاطر استفاده از رنگ‌های جداگانه و مرکب‌های مخصوص پنتون، هزینه‌های بیشتر برای هر رنگِ اضافه، به چاپ اضافه می‌شود.

4-رنگ مورد نظرم را در سیستم CMYK RGB پیدا نکردم، چه کار کنم؟

این سیستم چاپ برای چاپ رنگ‌های خاص و ویژه که کمتر مورد استفاده است، طراحی شده است.

5-آیا در چاپ پنتون رنگ‌ها تغییر می‌کنند؟

اگرچه پنتون دقت بسیار بالایی دارد و در دستگاه‌های مختلف و دفعات مختلف رنگ‌ها را دقیقا مشابه چاپ می‌کند، اما شرایط چاپ مثل جنس کاغذ و مرکب می‌تواند تاثیراتی روی دقت چاپ رنگ داشته باشد.

جمع بندی

این مدل چاپ، یک روش قدرتمند برای تولید رنگ‌های خاص و ویژه است. با استفاده از این روش، برندها و شرکت‌ها می‌توانند رنگ‌هایی با کیفیت بالا و وضوح بسیار خوب برای بسته‌بندی و تبلیغات خود ایجاد کنند. اگرچه این روش هزینه بیشتری نسبت به سایر انواع چاپ دارد، اما در نهایت، توانایی ایجاد رنگ‌های دقیق و منحصر به فرد موجب افزایش تاثیرگذاری برند و جلب توجه مشتریان می‌شود.